Plan Gospodarki Odpadami

 

7. SPOSÓB MONITORINGU I OCENY WDRAŻANIA PLANU

7.1. Zasady zarządzania systemem

Zarządzanie systemem gospodarki odpadami w gminie wynikać będzie:

  1. Z ustawowo określonego zakresu zadań poszczególnych szczebli administracji i samorządów.

  2. Zadań określonych w Planie Gospodarki Odpadami.

Ponadto, Plan Gospodarki Odpadami winien być skorelowany z całym systemem planowania na obszarze gminy, zwłaszcza z:

  1. Programem Ochrony Środowiska (którego jest częścią).

  2. Planem zagospodarowanie przestrzennego.

7.1.1. Zadania w zakresie gospodarki odpadami określone ustawowo.

7.1.1.1. Zadania gmin.

Zadania gminy oraz obowiązki właścicieli nieruchomości dotyczące utrzymania czystości i porządku określa ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.

Pod pojęciem właścicieli nieruchomości rozumie się w świetle omawianej ustawy także współwłaścicieli, użytkowników wieczystych oraz jednostki organizacyjne i osoby posiadające nieruchomości w zarządzie lub użytkowaniu, a także inne podmioty władające nieruchomością (art. 2.1.).

Utrzymanie czystości i porządku w gminach należy do zadań własnych gminy (art. 3.1.). Do zadań gminy należy m.in. zapewnienie czystości i porządku na swoim terenie oraz tworzenie warunków niezbędnych do ich utrzymania, a w szczególności (art. 3.2.):

  1. Tworzenie warunków do wykonywania prac związanych z utrzymaniem czystości i porządku na swoim terenie lub zapewnienie wykonania tych prac przez tworzenie odpowiednich jednostek organizacyjnych.

  2. Zapewnienie budowy, utrzymania i eksploatacji, własnych lub z innymi gminami:

    • instalacji i urządzeń do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów komunalnych,

    • stacji zlewnych,

    • instalacji i urządzeń do zbierania, transportu i unieszkodliwiania zwłok zwierzęcych lub ich części.

  3. Zapobieganie zanieczyszczeniu ulic, placów i terenów otwartych, w szczególności przez: zbieranie i pozbywanie się błota, śniegu, lodu oraz innych zanieczyszczeń uprzątniętych z chodników przez właścicieli nieruchomości orz odpadów zgromadzonych w przeznaczonych do tego celu urządzeniach ustawionych na chodniku.

  4. Organizowanie selektywnej zbiórki, segregację oraz magazynowanie odpadów komunalnych, w tym odpadów niebezpiecznych, przydatnych do odzysku oraz współdziałają z przedsiębiorcami podejmującymi działalność w zakresie gospodarowania tego rodzaju odpadami.

  5. Zapewnienie zbierania, transportu i unieszkodliwiania zwłok bezdomnych zwierząt lub ich części oraz współdziałanie z przedsiębiorstwami podejmującymi działalność w tym zakresie.

  6. Prowadzenie ewidencji zbiorników bezodpływowych w celu kontroli częstotliwości ich opróżniania i opracowywania planu sieci kanalizacyjnej.

  7. Prowadzenie ewidencji przydomowych oczyszczalni ścieków w celu kontrolowania częstości i sposobów usuwania komunalnych osadów ściekowych oraz w celu opracowywania planu rozwoju sieci kanalizacyjnej.


Powyższe zadania gmina powinna realizować na podstawie planu gospodarki odpadami.

Rada gminy, po zasięgnięciu opinii państwowego terenowego inspektora sanitarnego, w drodze uchwały ustala szczegółowe zasady utrzymania czystości i porządku na terenie gminy dotyczące m. in. (art. 4):

  1. Prowadzenia we wskazanym zakresie selektywnej zbiórki odpadów komunalnych.

  2. Rodzaju urządzeń przeznaczonych do zbierania odpadów komunalnych na terenie nieruchomości oraz na drogach publicznych, a także wymagań dotyczących ich rozmieszczenia oraz utrzymywania w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym.

  3. Częstotliwości i sposobu pozbywania się odpadów komunalnych lub nieczystości ciekłych
    z terenu nieruchomości oraz z terenów przeznaczonych do użytku publicznego.


Rada gminy może ustalić - w drodze uchwały - górne stawki opłat ponoszonych przez właścicieli nieruchomości za usługi odbioru odpadów od właścicieli nieruchomości (art. 6.2). Ustalając stawki powyższych opłat, rada gminy może stosować stawki niższe, jeżeli odpady komunalne są zbierane
i transportowane w sposób selektywny (art. 6.4).


Narzędziem ekonomicznym gospodarowania odpadami w gminie są gminny oraz Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (GFOŚiGA i WFOŚiGW). Służą one do finansowania przedsięwzięć z zakresu szeroko rozumianej ochrony środowiska i gospodarki wodnej, w tym także nowoczesnemu gospodarowaniu odpadami komunalnymi. Na dochód GFOŚiGW składa się:

  1. Całość wpływów z opłat za usuwanie drzew i krzewów.

  2. 50% wpływów z opłat za składowanie odpadów na terenie gminy.

  3. 10% wpływów z opłat i kar z terenu gminy za pozostałe rodzaje gospodarczego korzystania ze środowiska i wprowadzanie w nim zmian oraz szczególne korzystanie z wód i urządzeń wodnych. Dysponentem GFOŚiGW jest zarząd gminy.

Dochody te mogą być wykorzystane na m.in.:

  1. Dotowanie i kredytowanie zadań modernizacyjnych i inwestycyjnych służących ochronie środowiska.

  2. Realizacje przedsięwzięć związanych z gospodarczym wykorzystaniem odpadów.

  3. Wspieranie działań zapobiegających powstawaniu odpadów.


Wójtowie, burmistrzowie lub prezydenci miast są zobowiązani do corocznego przedstawiania radzie gminy (miasta) oraz zatwierdzania zestawienia przychodów i wydatków tego funduszu.



7.1.1.2. Opiniowanie projektu planu gospodarki odpadami.

Minister opiniuje Plan wojewódzki pod kątem jego zgodności z Planem krajowym. Z kolei zarządy powiatów i gmin, poprzez opiniowanie Planu Wojewódzkiego mają wpływ na tworzenie zasad zarządzania gospodarką na swoim obszarze, w kontekście współpracy międzygminnej i działań ponadlokalnych już na etapie tworzenia Planu. Równocześnie „zabezpieczają” one swoje interesy lokalne.

Jednocześnie, wszystkie plany niższego szczebla podlegają zaopiniowaniu przez szczeble wyższego rzędu, i tak:

  1. Projekt planu gminnego – przez zarząd województwa oraz zarząd Powiatu.

  2. Projekt planu Powiatowego – przez zarząd województwa oraz przez organy wykonawcze gmin z terenu Powiatu.

Mechanizm ten powoduje, że każdy plan będzie mieć charakter ponadlokalny.

7.1.1.3. Aktualizacja i modyfikacja planów.

Ustawa o odpadach wymaga, aby plany gospodarki odpadami aktualizowane były nie rzadziej niż raz na 4 lata. Co 2 lata przygotowywane są sprawozdanie z realizacji planów gospodarki odpadami. Sprawozdania te są przechowywane przez Sejmik Wojewódzki, Radę Powiatu i Radę Gminy.

Jeżeli będzie wymagała tego sytuacja lokalna i chwalony Plan będzie wymagał modyfikacji – będzie przeprowadzone stosowne postępowanie, przed upływem wymaganych ustawowo 4 lat, w celu aktualizacji Planu.


7.1.1.5. Raportowanie wdrażania planów.

Kolejnym elementem zarządzania i monitorowania systemem gospodarki odpadami jest sporządzanie raz na 2 lata raportów z postępów we wdrażaniu Planów Gospodarki Odpadami. Przekazywane są one:

  1. Zarząd Powiatu – do Rady Powiatu

  2. Zarząd Gminy – do Rady Gminy.



7.1.2. Wskaźniki monitorowania efektywności Planu.

Podstawą właściwego systemu oceny realizacji Planu jest dobry system sprawozdawczości, oparty na wskaźnikach (miernikach) stanu środowiska i zmiany presji na środowisko, a także na wskaźnikach świadomości społecznej. Poniżej (tabela 7.1.) zaproponowano istotne wskaźniki, przyjmując że lista ta nie jest wyczerpująca i będzie sukcesywnie modyfikowana.


Tab.7.1. Wskaźniki monitorowania Planu


L.p.

Wskaźnik

Jednostka

A. Wskaźniki stanu gospodarki odpadami i zmiany presji na środowisko

Ilość wytwarzanych odpadów komunalnych/1 mieszkańca x rok

Mg/M/rok

Ilość wytworzonych odpadów niebezpiecznych/1 mieszkańca x rok

kg/M/rok

Ilość zebranych odpadów komunalnych/1 mieszkańca x rok

Mg/M/rok

Stopień pokrycia mieszkańców zorganizowaną zbiórką odpadów

%

Ilość zebranych selektywnie materiałów (w stosunku do ilości wytworzonych odpadów)

%

Ilość zebranych selektywnie odpadów ulegających biodegradacji (w stosunku do ilości wytworzonych odpadów)

%

Ilość składowanych odpadów ulegających biodegradacji

%

Ilość zebranych odpadów niebezpiecznych ze strumienia odpadów komunalnych (w stosunku do ilości wytworzonych odpadów niebezpiecznych)

%

Udział odpadów z sektora komunalnego unieszkodliwianych przez składowanie

%

Ilość gmin prowadzących zbiórkę selektywną

%

Ilość eksploatowanych składowisk

szt

Ilość wytworzonych osadów ściekowych

Mg s.m.

Ilość osadów ściekowych unieszkodliwionych przez składowanie

%

Ilość osadów ściekowych wykorzystanych na cele przemysłowe

Mg s.m.

Ilość osadów ściekowych wykorzystanych na cele rolnicze

Mg s.m.

Ilość odpadów wytworzonych w sektorze gospodarczym

Mg

Ilość odpadów z sektora gospodarczego poddanych odzyskowi

Mg

Ilość odpadów z sektora gospodarczego unieszkodliwianych przez składowanie

Mg

Ilość odpadów z sektora gospodarczego unieszkodliwianych innymi metodami niż składowanie

Mg

Ilość magazynowanych odpadów z sektora gospodarczego

Mg

Ilość tzw. dzikich wysypisk

Szt.

Powierzchnia tzw. dzikich wysypisk

ha

Nakłady inwestycyjne na gospodarkę odpadami

zł/rok

B. Wskaźniki świadomości społecznej

1

Udział społeczeństwa w działaniach na rzecz poprawy gospodarki odpadami wg oceny jakościowej

%

2

Ilość i jakość interwencji (wniosków) zgłaszanych przez mieszkańców (np. dzikie wysypiska)

liczba / opis


3

Liczba, jakość i skuteczność kampanii edukacyjno-informacyjnych,

liczba / opis



Wartość wyjściową powyższych wskaźników zamieszczono w rozdz. 3, a wartości docelowe
w poszczególnych latach w rozdz. 5.


W oparciu o analizę wskaźników grupy A i grupy B będzie możliwa ocena efektywności realizacji „Planu gospodarki odpadami” a w oparciu o tą ocenę – aktualizować plan.

metryczka


Wytworzył: ARCADIS Ekokonrem Sp. z o.o. /Oddział Bydgoszcz/, przy współpracy z p. Lemańczyk Jerzy - insp. ds. ochrony środowiska (15 lipca 2004)
Opublikował: Dominika Aniszewska (15 lipca 2004, 08:21:24)

Ostatnia zmiana: Dominika Aniszewska (29 listopada 2004, 11:04:42)
Zmieniono: zmiana czcionki

rejestr zmian tej informacji »


Liczba odsłon: 3343